Bir şeyler yolunda gitmediğinde yahut çok telaş durumlarında reaksiyon olarak ortaya çıkabilen öfke, herkesin vakit zaman hissettiği doğal bir his.
Beklentilerin karşılanmaması, haksızlığa uğramak, kültürel baskılar, başarısızlıklar, kayıplar, öz hürmet, çaresizlik yahut algılanan tehditlerin öfkeye neden olabildiğini belirten Anadolu Sıhhat Merkezi Hastanesi’nden Uzman Psikolog Ezgi Dokuzlu Tezel, “Önemli olan bu doğal duyguyu sağlıklı bir halde denetim edebilmek ve en âlâ halde yönetmek. Öfke denetimi; öfkenin nedenlerini ve kaynaklarını anlamayı, bu hisleri kabul etmeyi, duruma uygun duygusal yansılar geliştirmeyi ve kişinin kendini gerçek tabir edebilmesini kapsıyor” açılamasında bulundu.
İnsanlar öfkelendiğinde kimi davranışsal ve bedensel yoğunluklar yaşayarak şiddetli yansılar verebiliyor. Öfkenin duygusal olarak yalnızca kızgınlık ve rahatsızlıkla da hudutlu kalmadığını; birebir vakitte kişinin vakit zaman savunmasız, hatalı, pişman, utangaç yahut kırılgan hissetmesine de yol açabildiğini paylaşan Anadolu Sıhhat Merkezi Hastanesi’nden Uzman Psikolog Ezgi Dokuzlu Tezel, “Öfke, vücudumuzda de çeşitli fizikî reaksiyonlara yol açabilen bir his. Aslında bu yansılar, bedenimizin ‘savaş ya da kaç’ karşılığının bir sonucu. Öfke; kalp atış suratı ve tansiyonun yükselmesi, terleme, baş ağrısı, mide-bağırsak problemleri ve kas gerginliği üzere fizikî belirtilere neden olabilir” dedi.
Öfkenin kaynağı anlaşılmalı
Öfkeyi denetim etmenin, etrafa verdiği ziyanı azaltabildiğini lakin öfkeyi denetim etmek dendiğinde kimi şahıslar için bunun öfkeyi bastırmak yahut dışa vurumunu engellemek manasına gelebildiğini söyleyen Uzman Psikolog Ezgi Dokuzlu Tezel, “Bu durum kişinin hisle gayret ederken iç dünyasında yaşadıklarını irtibat yoluyla aktaramayacağı manasını taşıyor ki bu da kişiyi yalnızlaştırıyor, sorunun kaynağını konuşma ve sorunu çözme ihtimalini azaltıyor. Meğer öfkenin kaynaklarını inceleyip, öfkeyi denetim etmeye çalışarak daha sağlıklı ve yapan bir bağlantı lisanı yaratılabilir. Yapan irtibat lisanı; empatiyi, otokontrolü, hisleri tanımayı, anlamayı ve uygun bir halde tabir etme maharetlerini içerir” diye konuştu.
Ergenler öfke denetiminde sıkıntılar yaşayabiliyor
Öfke idare hünerlerinin kişinin geçmişine, sıhhat durumuna ve yaşadığı çevresel şartlara nazaran değiştiğini vurgulayan Ezgi Dokuzlu Tezel, “Özellikle çocuklar ve ergenler, öfke denetiminde zorluklar yaşayabiliyor. Ergenlik periyodunda hormonların ve beyin yapısının süratli değişimi öfkeyi tetikleyebiliyor. Ayrıyeten kimlik ve benlik gelişimi, bağımsızlık arayışı, akran baskısı üzere çeşitli toplumsal ve şahsî baskılar da öfkenin bir nedeni. Bilhassa genç yetişkinlik devrinde meslek korkusu, münasebetleri yönetme ve bağımsız bir ömür kurma üzere yeni sorumluluklarla başa çıkmak zorunda kalan şahıslar için gerilimle uğraş zahmeti de öfkeyi getiren kaynaklardan” açıklamasında bulundu.
Sakinleşmek için 5 tavsiye!
Sağlıklı bir öfke idaresi için 5 teklifte bulunan Ezgi Dokuzlu Tezel, “Ancak öfke kişinin günlük hayat nizamını sürdürmesine mani oluyorsa, kişi etrafına ruhsal yahut fizikî ziyan vermeye başlamışsa kesinlikle bir uzman dayanağı almalı” ihtarında bulundu.
Kendinizi tanıyın
Kendinizi, öfke düzeyinizi ve öfkenizi tetikleyen durumları tanıyın. Kendinizi geliştirmek ve ferdî farkındalıklar edinmek öfke idarenizi kuvvetlendirir.
Nefes idmanı yapın
Stresli yahut öfkeli hissettiğinizde, 10-15 kere diyafram nefesi alın. Bu nefes antrenmanı sizi rahatlatacaktır. Ayrıyeten unutmayın, açık havada yürüyüş yapmak ve pak hava almak da öfkenizi azaltır.
Pozitif düşünün
Pozitif düşünme tarafındaki her uğraşınız öfke denetimine yardımcı olabilir. Daha olumlu bir bakış açısı geliştirmek ve öbür bireylerin bakış açısını anlamaya çalışmak öfkeyle baş ederken kişinin daha yapan bir irtibatta olmasına yardımcı olur.
Açık ve net olun
Duyguları açık ve net tabir etmek, sade ve anlaşılır bir bağlantı lisanı kullanmak kişinin kendini tabir etmesine yardımcı olabileceği için öfkeyi azaltabilir.
Bilime güvenin
Uzun vadede öfke idaresi hünerlerini geliştirmek için tertipli idman, meditasyon, spor yahut psikoterapi üzere bilimsel sistemlerden yararlanmak fayda sağlar. Bu teknikleri günlük hayat akışınızda tertipli yapmanız, öfke anlarında daha sakin kalabilmenize ve duygusal reaksiyonlarınızı daha tesirli bir formda denetim etmenize yardımcı olur.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
